Nabycie nieruchomości przez cudzoziemca w ramach podziału majątku po rozwodzie -wnioski z orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego.

W ostatnim czasie kwestia nabycia nieruchomości przez cudzoziemców w Polsce w kontekście podziału majątku po rozwodzie stała się przedmiotem dyskusji prawnych i sądowych. Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) wydał niedawno orzeczenie, które wskazało na istotne zasady regulujące ten obszar prawa.

W wydanym wyroku NSA przyjrzał się przypadkowi S.P., cudzoziemca, który ubiegał się o nabycie udziałów w nieruchomościach w ramach podziału majątku wspólnego z byłą żoną. S.P. argumentował, że jako współwłaściciel nieruchomości, uzyskanie pozostałych udziałów nie powinno wymagać zezwolenia, a jego zamiar prowadzenia działalności gospodarczej miał potwierdzać potrzebę nabycia tych nieruchomości.

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji odmówił S.P. wydania zezwolenia na nabycie nieruchomości, uzasadniając decyzję brakiem wystarczających dowodów na rzeczywistą wolę prowadzenia działalności gospodarczej przez wnioskodawcę.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję ministra, argumentując, że w przypadku nabycia dalszych udziałów w nieruchomościach, cudzoziemiec, który jest już współwłaścicielem, nie powinien być zobowiązany do uzyskania zezwolenia. Jednak NSA uchylił ten wyrok, kierując sprawę ponownie do sądu pierwszej instancji.

NSA podkreślił, że nabycie nieruchomości przez cudzoziemca w ramach podziału majątku po rozwodzie wymaga uzyskania zezwolenia, nawet jeśli jest on już współwłaścicielem. Zasada ta wynika z przepisów prawa i ma na celu zapobieżenie obchodzeniu przepisów regulujących nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców. Wyrok NSA stanowi, że każde nabycie prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego na podstawie orzeczenia sądowego wymaga uprzedniego uzyskania zezwolenia.

W sytuacji jednak, gdy nieruchomość została nabyta przez cudzoziemca na podstawie prawomocnego orzeczenia sądowego, bez uprzednio wydanego zezwolenia, to takie nabycie jest skuteczne i nie można z tej przyczyny podważać jego mocy wiążącej.

Ponadto, NSA wskazał, że zezwolenie na nabycie nieruchomości przez cudzoziemca dotyczy także nabycia dalszych udziałów w nieruchomościach, nawet jeśli jest on już ich współwłaścicielem. Jest to istotna kwestia, gdyż pozwala uniknąć obchodzenia przepisów prawa majątkowego dotyczących nabywania nieruchomości przez cudzoziemców.

W świetle powyższego, wyrok NSA stanowi istotną interpretację prawa dotyczącego nabycia nieruchomości przez cudzoziemców w ramach podziału majątku po rozwodzie. Zasady te mają na celu zapewnienie przejrzystości i zgodności z prawem w procesie nabycia nieruchomości przez osoby spoza kraju.

Wnioski:

• Cudzoziemiec, który chce nabyć nieruchomość w ramach podziału majątku po rozwodzie, musi uzyskać zezwolenie na nabycie nieruchomości.
• Nabycie nieruchomości w drodze sądowego podziału majątku bez uprzedniego zezwolenia nie powoduje nieważności nabycia, ale może skutkować sankcjami administracyjnymi.
• Wyjątki od obowiązku uzyskania zezwolenia są ściśle określone w ustawie o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.

Dodatkowe informacje:

• Wniosek o zezwolenie na nabycie nieruchomości składa się do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
• Opłata za wydanie zezwolenia wynosi 2% wartości nieruchomości.
• Postępowanie w sprawie wydania zezwolenia może trwać do kilku miesięcy.

Źródła:

• Wyrok NSA z 14 listopada 2023 r., II GSK 2244/23
• Wyrok WSA w Warszawie z 24 maja 2023 r., VI SA/Wa 127/23
• Uchwała SN z 24 marca 2022 r., III CZP 48/22
• Ustawa z 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (Dz.U. z 2017 r. poz. 2278)

Stan prawny na 13-02-2024 r.

Uwaga:
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej. W przypadku wątpliwości prawnych prosimy o umówienie wizyty w Kancelarii.