Prawo rodzinne

Rozwód

W związku z pojawiającymi się pytaniami dotyczącymi postępowania rozwodowego, poniżej umieściliśmy odpowiedzi na najczęściej pojawiające się wątpliwości w tego typu sprawach.

Jakie są podstawowe różnica między rozwodem bez orzekania o winie a z orzeczeniem o winie?


W przypadku uznania jednego z małżonków wyłącznie winnym rozpadowi małżeństwa, małżonek niewinny może domagać się zapłaty na swoją rzecz alimentów, jeśli rozwód pociągnął za sobą istotne pogorszenie jego sytuacji materialnej. Jeśli zaś oboje małżonkowie uznani zostali za winnych rozpadu małżeństwa, albo rozwód orzeczono bez orzekania o winie, alimenty przysługują małżonkowi, który znajduje się w niedostatku. Winę jednak trzeba udowodnić, co powoduje, że postępowanie może znacznie się wydłużyć i trwać nawet kilka lat.

 

Czy możliwy jest rozwód z winy obojga małżonków?


Jest możliwy. Należy pamiętać, że jeżeli rozwód jest orzekany w winy obojga małżonków, nie ma winy mniejszej lub większej.

 

Jak długo trwa postępowanie rozwodowe?


Nie można precyzyjnie określić, jak długo rozwód będzie trwał. Czasu trwania postępowania uzależniony jest min.:

 

  • czy są szanse na przetrwanie małżeństwa – jeżeli są, to sprawa może zostać przekazana do mediacji,
  • od poziomu konfliktu  między małżonkami,
  • od tego, czy strony chcą rozstrzygać o winie (kto jest odpowiedzialny za rozkład pożycia),
  • od tego, czy czy sąd będzie rozstrzygał o kontaktach z dziećmi, władzy rodzicielskiej, alimentach,
  • od tego, czy zostanie złożony wniosek o eksmisję jednego z małżonków,
  • od tego, czy którykolwiek z małżonków będzie dochodził alimentów,
  • od liczby wniosków dowodowych,
  • od sprawności działania sądu.

„Szybki rozwód” jest możliwy wówczas, gdy strony są zgodne co do wszystkich kwestii.   Osiągnięcie porozumienia powoduje, że rozwód może zostać orzeczony nawet na pierwszej rozprawie.

Czy w trakcie postępowania sądowego można zmienić zdanie odnośnie orzekania o winie?


Tak, jest to możliwe do momentu zamknięcia sprawy.

 

Jak i gdzie złożyć pozew o rozwód?


Sądem właściwym do złożenia pozwu rozwodowego jest Sąd Okręgowy, w okręgu którego małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno w okręgu tym ma jeszcze  miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. W przeciwnym wypadku właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma - sąd miejsca zamieszkania powoda.

 

Jakie dokumenty są potrzebne do rozwodu?


Odpis skrócony aktu małżeńskiego, a jeżeli małżonkowie mają dzieci – akty urodzenia dzieci,  inne dowody niezbędne na poparcie swoich racji.

 

Jaki jest czas oczekiwania na pierwszą rozprawę?


Jeśli pozew nie zawiera braków formalnych i jest prawidłowo opłacony, to na ogół pierwsza rozprawa wyznaczana jest w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia pozwu. Jeśli pozew zawiera wnioski o zabezpieczenie, termin ten wyznaczany jest szybciej, w terminie około miesiąca od dnia złożenia pozwu.  

 

Jak przebiega postępowanie przed sądem?


Jeżeli strony godzą się na rozwód bez orzekania o winie, to sąd ogranicza postępowanie dowodowe do ustalenia, że nastąpił trwały i zupełny rozpad wszystkich łączących małżonków więzi: uczuciowej, gospodarczej, a także pożycie. W przypadku orzekania o winie dodatkowo Sąd ustala, kto doprowadził do rozpadu ww. więzi, z jakiego powodu, kiedy to nastąpiło. Jeśli małżonkowie mają małoletnie dzieci sąd, ustala także kwestie związane z władzą rodzicielską nad nimi, kontaktami i alimentami.  

 

Czy Sąd może "nie dać" rozwodu?


Sąd może nie wyrazić zgody na rozwód:

 

  • jeżeli na skutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro małoletnich dzieci,
  • jeżeli rozwód jest sprzeczny z zasadami współżycie społecznego,
  • jeżeli rozwodu żąda małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia,
  • jeśli nie nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia, nie wygasła więź fizyczna, emocjonalna, bądź gospodarcza.

Czy dziecko na rozprawie rozwodowej może być świadkiem?


Dziecko stron, które nie ukończyło 17 lat i pozostałe dzieci, które nie ukończyły 13 lat, nie mogą być świadkami w sprawie o rozwód.

 

Co decyduje o tym, że sąd powierza władzę rodzicielską matce bądź ojcu dziecka?


Sąd przede wszystkim sąd bierze pod uwagę tego rodzica, który ma większe predyspozycje do wychowania dziecka oraz silniejszą więź emocjonalną z nim.

 

Czy w sprawie rozwodowej można podzielić majątek?


W sprawie o rozwód majątek można podzielić, jeżeli nie przedłuży to postępowania. W przeciwnym razie, aby podzielić majątek należy wystąpić z osobnym wnioskiem do Sądu Rejonowego.

 

Co po rozwodzie? Wyrok rozwodowy i jego uprawomocnienie.


Po zapadnięciu wyroku w sprawie o rozwód każda za stron może, w terminie tygodnia od jego ogłoszenia, złożyć wniosek o doręczenie wyroku wraz z uzasadnieniem. Od momentu jego odbioru biegnie 2-tygodniowy termin do wniesienia apelacji. Jeżeli strony zgadzają się z wyrokiem rozwodowym i żadna z nich nie wniesie apelacji w przepisanym terminie, wyrok staje się prawomocny.

 

Złożenie przez którąkolwiek ze stron apelacji spowoduje konieczność przeprowadzenia postępowania apelacyjnego, które może skończyć się:

  • utrzymaniem zaskarżonego wyroku sądu I instancji w mocy,
  • wydaniem orzeczenia, zmieniającego rozstrzygnięcie sądu I instancji,
  • uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania.


Ile kosztuje rozwód?


Strona składająca pozew o rozwód jest zobowiązana uiścić opłatę sądową od pozwu. Opłata wynosi 600,00 zł. Odrębnej opłacie podlegać będzie także wniosek o zabezpieczenie, jeśli nie został wniesiony wraz z pozwem, a także koszty czynności dowodowych takich jak np. opinie biegłych.

 

Czy w trakcie postępowania rozwodowego można zostać zwolnionym od kosztów sądowych?


Stronę, która nie może ponieść kosztów sądowych, sąd może, w całości lub w części, z nich zwolnić. W tym celu należy złożyć oświadczenie (na formularzu), w którym strona żądająca zwolnienia wykaże, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

 

Stan prawny na 04-04-2016 r.

Uwaga:
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej. W przypadku wątpliwości prawnych prosimy o umówienie wizyty w Kancelarii.